5 May 2013 | Jan-Jan Joubert | Original Publication: Beeld
Wat gebeur agter die mure en deure van ’n
hedendaagse Suid-Afrikaanse ambassade? En wat is die aard en doel van ons land
se buitelandse beleid?
Dit is die twee vrae wat Tony Leon, jare lange
opposisieleier en tot onlangs die Suid-Afrikaanse ambassadeur in Buenos Aires
(verantwoordelik vir Argentinië, Uruguay en Paraguay), trag om te beantwoord in
hierdie boek waarvan die titel terugspeel op die ekonoom John Kenneth Galbraith
se beskrywing van sy termyn as Amerikaanse ambassadeur in Indië in die
Kennedy-era.
Die boek is ook ’n voortsetting van Leon se
omvattende outobiografiese vertellings, On The Contrary, wat in 2008 verskyn
het.
Daarom is daar ’n lang aanloop tot sy vertrek na
Argentinië, waarin sy laaste twee jaar as parlementslid (ná sy uittrede as
DA-leier in 2007) en sy betrokkenheid by Harvard en by die Cato-instituut in
Washington DC beskryf word.
Hierdie vroeë deel van die boek is nie die
sterkste deel van die vertelling nie, en dit sal die skrywer dalk gemoedsrus
gee as hy besef en aanvaar dat sy opvolger, Helen Zille, nie betrokke was by
die groep wat in 2006 begin geluide maak het dat hy as partyleier moet
terugstaan nie. Daardie groep se hoofspeler, die Oos-Kaapse woelgees dr.
Tertius Delport, is heeltemal goed daartoe in staat om selfstandig en om sy eie
redes die politieke water op te klits, soos hy ook sedertdien bewys het.
En om te impliseer dat Zille selfs sou twyfel
daaroor om vir Sandra Botha te stem as parlementêre leier is ’n mistasting.
Leon was versigtig om in 2007 nie die stryd om sy
opvolger aan te wys te oorheers nie.
Dieselfde geld Zille se rol in die wedloop om die
DA se parlementêre leierskap tussen Botha en Delport.
Waar die boek vlam vat, is wanneer Leon vertel van
sy tyd in Argentinië.
Enigiemand wat hom ken, weet sy belesenheid,
intellektuele skerpheid, humor en taalvaardigheid maak hom ’n gespreksgenoot en
verteller soos min.
Hy het ook die sonderlinge vermoë om op papier
niks van sy impak as raconteur in te boet nie, so die boek lees heerlik.
Boonop is sowel die Suid-Afrikaanse diplomatieke
korps as die huidige Argentynse bewind van pres. Cristina Kirchner absurd
genoeg dat Leon se skerp waarnemingsvermoë en selfs skerper tong tot hul reg
kom deur die oorvertel van sappige vignettes wat die tone laat krul.
Om dit hier oor te vertel, is om dit te bederf, so
ek gaan nie, maar ek het dikwels hardop gelag by die lees van die boek. Sy
beoordeling van ’n Argentynse skoonheidskompetisie, sy vertellings oor die
ampswoning en sy beskrywings van die Argentynse staatsdiens is die beste. Sy
uitwys van parallelle en verskille tussen die Suid-Afrikaanse en Argentynse
samelewings stem mens tot instemmende nadenke. Die pit van die boek vind jy
teen die einde wanneer Leon op sy kenmerkende en kosbare reguit, priemende wyse
Suid-Afrika se buitelandse beleid ontleed.
Sy oorwoë en toegeligte gevolgtrekking dat ons
buitelandse beleid koersloos en beginselloos is, en dat dit ’n bespotting maak
van oudpres. Nelson Mandela se onderneming dat dit op die uitbreiding van
menseregte sal berus, is ongelukkig heeltemal in die kol.
The Accidental Ambassador is ’n subjektiewe
vertelling deur ’n fyn waarnemer wat ook maar mens bly.
Beslis die moeite werd om aan te skaf.
– Jan-Jan Joubert is
Beeld se politieke redakteur
No comments:
Post a Comment